Xử lý hay sử lý? Từ nào mới đúng chính tả tiếng Việt?

Mắc lỗi sai chính tả phụ âm s/x đã không còn xa lạ. Xử lý hay sử lý chính là một trong những cặp từ dễ gây nhầm lẫn cho người dùng. Vậy xử lý hay sử lý, từ nào mới đúng chính tả tiếng Việt? Mas.edu.vn sẽ giải đáp ngay nhé!

Xử lý hay sử lý là đúng chính tả?

Trước khi xác định xử lý hay sử lý là đúng chính tả, bạn hãy cùng Mas.edu.vn phân tích nghĩa của từng từ nhé!

Xử lý là gì?

Xử lý là một động từ, nói đến một hành động tác động lên sự vật nào đó bằng yếu tố lý – hóa để đạt được mục đích sử dụng.

Ví dụ: xử lý thông tin, xử lý vấn đề, xử lý hồ sơ, xử lý công việc,…

Theo từ điển tiếng Việt xuất bản năm 2003 do GS Hoàng Phê Chủ biên, tại trang 1163 từ “Xử lý” được định nghĩa như sau:

• Làm cho chịu tác động vật lý, hóa học nhất định để biến đổi hợp mục đích (Xử lý hạt giống trước khi gieo; Xử lý vết thương trước khi đưa đi viện).
• Áp dụng vào cái gì đó những thao tác nhất định để nghiên cứu, sử dụng (Tư liệu mới thu thập đang chờ xử lý; Quá trình xử lý thông tin nhanh chóng).
• Xem xét về mặt tổ chức một vụ phạm lỗi nào đó (Xử lý hành vi vi phạm giao thông).

Sử lý là gì?

Theo từ điển tiếng Việt không có từ “sử lý”. Từ này thực chất chỉ là một biến thể sai chính tả do nhầm lẫn quy tắc dùng phụ âm s/x mà thôi.

Tuy nhiên, khi tách riêng ra thành hai từ “sử” và “lý” thì lại có nghĩa. Chúng được sử dụng phổ biến hằng ngày.

Ví dụ:

• Sử: sử sách, lịch sử,…
• Lý: vật lý, lý luận, lý do,…

Xử lý hay sử lý mới đúng chính tả?

Dựa trên những tìm hiểu ở trên, đáp án cho câu hỏi xử lý hay sử lý chính là XỬ LÝ mới là từ đúng chính tả. Từ SỬ LÝ không có nghĩa gì cả.

Nguyên nhân dẫn đến nhầm lẫn này có lẽ là do cách phát âm hai từ này giống nhau. Nếu người đọc không nhấn mạnh sự khác biệt trong phụ âm “s” và “x” thì mắc lỗi chính tả là không tránh khỏi, ngay cả trong văn viết.

Cách phân biệt s với x

Nhầm lẫn “s” với “x” là một trong những lỗi chính tả thông dụng nhất. Ban đầu họ chỉ dùng sai trong cách nói, vì thói quen giao tiếp hằng ngày, sau đó dần dần mắc lỗi trong cả cách viết.

Điều cần thiết ngay lúc này đó là cần học cách phân biệt “s” với “x” để dùng từ cho đúng. Và quy tắc phân biệt s và x như sau:

• X dùng trong các tiếng có âm đệm (xuề xoà, xoay xở, xoành xoạch, xuềnh xoàng,…). S không đi với các vần oa, oă, oe, uê.
• S chỉ dùng trong một số ít các âm tiết có âm đệm như: soát, soạt, soạn, soạng, suất.
• X và s không cùng xuất hiện trong một từ láy.
• Chỉ có x mới láy âm với các âm đầu khác, còn với s thì không.

Ví dụ như: Bờm xờm, lao xao, lòa xòa, liêu xiêu, loăn xoăn, lộn xộn, lì xì, xoi mói, liểng xiểng, xích mích,…

Tóm lại có nhiều mẹo để phân biệt s/x nhưng cách hữu hiệu nhất chính là nắm rõ nghĩa của từ, đọc nhiều và viết nhiều để nhớ cách dùng từ đúng.

Xem thêm:

• Bổ sung hay bổ xung? Từ nào mới viết đúng chính tả tiếng Việt?
• Cục súc hay cục xúc? 3 mẹo đơn giản để phân biệt giữa s và x

Bài viết trên của Mas.edu.vn đã giải đáp câu hỏi xử lý hay sử lý từ nào mới là đúng chính tả. Chắc hẳn bạn đã nắm được quy tắc phân biệt âm s và x. Theo dõi Mas.edu.vn để cập nhật kiến thức thú vị nhé!